VERTİGO; genellikle baş dönmesi olarak adlandırılmaktadır. Kadınlarda erkeklere göre daha fazla olmak üzere genellikle 50-60 yaş arasında görülmektedir.
Vertigo Belirtileri; sorun iç kulaktan kaynaklı ya da beyin denge merkezi, beyinciği etkileyen nedenlere göre değişebilir. Kişi kendisinin veya etrafındakilerin döndüğüne dair bir histen yakınır. Ataklar halinde bulantı, kusma ve denge kaybının eşlik ettiği ani hareketle tetiklenen hafif ataklardan, kişinin günlük işlerini yapmasına engel olacak kadar şiddetli de olabilir. Vertigoya anormal göz hareketleri ve terleme eşlik edebilir. İşitme kaybı ve kulak çınlaması görülebilir. Daha az eşlik eden beyin, beyincik ile ilgili nedenlerle ortaya çıkan belirtiler vardır ki nöroloji hekiminin alanına giren hastalıkları araştırmak gerekir. Bu belirtiler de bulantı kusma baş dönmesi yanında; görme bozukluğu, çift görme, konuşma güçlüğü, kol bacakta kuvvet kaybı, yürümede zorlanma ve bilinç bulanıklığı olarak sayılabilir.
Vertigo Nedenleri; kulak ile burun boşluğu arasındaki basınç farkına sebep olan nedenler; virüsler, iç kulak iltihapları ve dalma, uçağa binme gibi nedenlerle iç kulakta yerleşik kristallerin hareketi gibi durumlar, işitme sinir tümörleri dışında beyin damarlarının tıkanması, beyin kanaması, multipl skleroz, kafa ve boyun travması, migren olarak sayılabilir. Sistemik hastalıklardan diyabet, düşük kan şekeri, düşük tansiyon bazı ilaçların yan etkileri de baş dönmesi sebebidir.
Vertigo tanısında; hastadan alınan öykü sonrasında muayene önemlidir.Nörolojik değerlendirmeler, kan testleri, beyin MR, beyne kan akışı yetersizliğinden şüphelenilirse karotis vertebra doppler ultrasonografi, elektroensefalografi, işitme testi ve iç kulak yapısını değerlendirmeye yönelik bazı testler yapılmaktadır.
Vertigo tedavisi; altta yatan hastalığa göre ve farklı alt tanı gruplarına göre tedavi yöntemleri değişebilir. Vertigonun en sık görülen formu olan benign paroksismal pozisyonel vertigoda hastalık bir kaç hafta veya ayda kendiliğinden sonlanır. Bazı pozisyonel manevralar yapılabilir.
Orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotikler kullanılır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon varsa cerrahi tedavi gerekebilir. Hastalar ani baş hareketlerinden kaçınmalı, bol istirahat etmeli, bol sıvı tüketmelidirler. Damar tıkanıklığı yada beyin kanaması gibi durumlarda tedavi süreci uzundur.
Yüksekte çalışmaktan ve tehlikeli cihaz kullanmaktan, araç kullanımından kaçınılmaldır. Vertigo tedavisinde denge egzersizleri de önerilmektedir. Vertigo tedavisi esnasında kafein, tütün ve alkolden uzak durmak gereklidir. Migren kaynaklı vertigo tedavisinde migren ilaçları kullanılabilir. Vitamin eksikliği varsa destekleyici tedavileri gerekir.
Vertigonun tedavi süresi; altta yatan neden ve tedaviye bağlı olarak değişebilir.
VERTİGO ATAĞINDA
İlk olarak, sakinliğinizi korumak önemlidir. Derin ve sakin nefesler alarak rahatlayın. Yavaşça oturun veya yatın, böylece düşme riskini azaltırsınız. Gözlerinizi sabit bir noktaya odaklamaya çalışarak başınızı hareket ettirmemeye çalışın. Eğer kriz şiddetliyse veya uzun sürüyorsa, bir nöroloji hekimi ile iletişim kurmayı unutmayın.
